"Jen fine vera profesio!"

Kaj li ĵetis ĉirkaŭrigardon sur la planedon de la geografo. Li ankoraŭ neniam vidis tiel majestan planedon.

"Estas tre bela via planedo. Ĉu estas oceanoj sur ĝi?

"Mi ne povas scii tion," diris la geografo.

"Kaj urboj, riveregoj, dezertoj?"

"Ankaŭ tion mi ne povas sii," diris la geografo.

"Sed vi estas geografo!"

"Ĝuste," diris la geografo, "sed mi ne estas esploristo. Esploristoj tute mankas al mi. Ne geografoj kalkulas urbojn, riveregojn, montojn, marojn, oceanojn kaj dezertojn. Geografo estas tro grava persono por vagadi. Li ne forlasas sian skribotablon, sed tie akceptas esploristojn. Li pridemandas ilin kaj notas iliajn rememorojn. Kaj, se la rememoroj de iu el ili ŝajnas al li interesaj, la geografo enketas pri la moraleco de la esploristo.

"Kaj do?"

"Ĉar esploristo, kiu mensogus, kaŭzus katastrofojn en libroj pri georafio. Kaj ankaŭ esploristo, kiu drinkus."

"Kaj do?" diris la eta princo.

"Ĉar la ebriuloj vidas duige. Tiam la geografo notus du montojn tie, kie estas nur unu."

"Mi konas iun, kiu estus malbona esploristo," diris la eta princo.

"Povas esti. Do, kiam la moraleco de la esploristo ŝajnas bona, oni enketas pri lia eltrovo."

"Ĉu vi iras tien por rigardi?"

"Ne. Tio estus tro komplika. Sed oni postulas de la esploristo, ke li donu pruvojn. Se ekzemple temas pri eltrovo de granda monto, oni postulas, ke li alportu el ĝi grandajn ŝtonojn."

La geografo subite ekscitiĝis.

"Sed vi mem venas de malproksime! Vi estas esploristo! Priskribu al mi vian planedon!"

Kaj la geografo malfermis sian registron kaj pintigis sian krajonon. Oni skribas la esploristajn rakontojn unue per krajono. Oni atendas por skribi per inko ĝis la esploristo estos alportinta pruvojn.

"Nu?" ekdemandis la geografo.

"Ho, ĉe mi," diris la eta princo, "ja ne estas tre interese, kaj estas ege malgrande. Mi havas tri vulkanojn. Du aktivaj kaj unu estingita. Sed oni neniam scias!"

"Oni neniam cias," ripetis la geografo.

"Mi ankaŭ havas unu floron."

"Ni ne notas florojn," diris la geografo.

"Kial do? Ili estas la blej bela afero."

"Ĉar la floroj estas eferemaj."

"Kion signifas eferema?"

"Libroj pri geografio," diris la geografo, "estas la la plej valoraj el ĉiuj libroj. Ili neniam elmodiĝas. Tre malofte okazas, ke monto alilokiĝas. Tre malofte okazas, ke oceano elsekiĝas. Ni priskribas eternaĵojn."

"Sed estingitaj vulkanoj povas vekiĝi," interrompis la eta princo. "Kion signifas efemera?"

"Ĉu vulkanoj estas estingitaj aŭ aktivaj, estas same koncerne nin," diris la geografo. "Kio gravas por ni, estas la montoj. Ili ne ŝanĝixas."

"Sed, kion signifas efemera?" denove demandis la eta princo, kiu dum sia vivo neniam rezignas demandon, unufoje farinte ĝin.

"Tio signifas ion, kio estas minacata de baldaŭa forpaso."

"Ĉu mia floro estas minacata de baldaŭa forpaso?"

"Tutcerte."

"Mia floro estas efemera," diris la eta princo, "kaj ĝi havas nur kvar dornojn por sin defendi kontraŭ la mondo! Kaj mi lasis ĝin tute sola!"

"Tiel li unuafoje ekbedaŭris. Sed li tuj rekuraĝiĝis.

"Kion vi konsilas, ke mi vizitu?" li demandis.

"La planedon Tero," respondis la geografo. "Ĝi havas bonan reputacion..."

Kaj la eta princo foriris, meditante pri sia floro.

XVI

LA SEPA planedo estis do Tero.

Tero ne estas ajneca planedo! Oni nombras sur ĝi cent dek unu reĝojn (sen forgesi la nigrajn - kompreneble!), sep mil geografojn, naŭcent mil negocistojn, sep milionojn kaj duono da ebriuloj kaj tricent dek unu milionojn da malmodestuloj, tio estas: duo da miliardoj da grandpersonoj.

Por doni al vi ideon pri la dimensioj de Tero, mi diros al vi, ke, antaŭ ol oni inventis elektron, estis necese vivteni sur ĉiuj ses kontinentoj veran armeon de kvarcent sesdek du mil kvincent dek unu lanternistoj.

De malproksime tio faris belegan efekton. La movoj de tiu armeo estis regulaj kiel tiuj de operbaleto. Unuavice venis la lanternistoj de Nov-Zelando kaj Aŭstralio. Poste, eklumiginte siajn lanternojn, ili iris dormi. Tiam la lanternistoj de Ĉinio kaj Siberio siavice ekpartoprenis en la baleto. Kaj ankaŭ ili malaperis en la kulisojn. Tiam venis la vico de la lanternistoj el Rusio kaj Hindujo. Kaj la vico de tiuj de Afriko kaj Eŭropo. Kaj tiuj el Sud-Ameriko. Kaj ili neniam eraris pri siaj vicoj por eniri sur la scenejon. Estis grandioze.

Nur la lanternisto de la unusola lanterno ĉe Nordpoluso kaj lia kolego ĉe Sudpoluso vivis malzorge kaj pigre: ili laboris po du fojoj ĉiujare.

XVII

KIAM oni volas spriti, oni foje mensogas iom. Mi ne estis tre honesta, parolante al vi pri la lanternistoj. Mi riskas doni malĝustan ideon pri nia planedo al tiuj, kiuj ne konas ĝin. La homoj okupas tre malmulte da spaco sur la Tero. Se la duo da miliardoj da homoj, kiuj loĝas sur la Tero, starus iom dense kiel por mitingo, entenus ilin facile publika placo longa kaj larĝa dudek mejlojn. Oni povus amasigi la tutan homaron sur la plej malgranda pacifika insuleto.