Je la deka nokte Tomaso Archer aŭtomobilis fore de antaŭkristnaska festo en suda apudurbo. Malgraŭ bongustaj manĝaĵoj kaj kelkaj kokteloj la memoro pri la festo ĝenis lin. Ĉirkaŭ lia aŭtomobilo moviĝis miloj da lumoj, la ruĝaj irantaj en la sama direkto antaŭ li, la blankaj al li. Se iu en aeroplano malsupren rigardus la lumriĉan komplikaĵon, tiu ĝuus la belegan spektaklon, eĉ pli belan ol la mil kristnaskaj lumoj kiuj ornamis la grandan belan domon kie liaj kuninstruistoj ankoraŭ festadis la komencon de la vintra ferio.

Tomaso Archer estis sola, sola eĉ ĉe festo de samlaborantoj. Li instruis filozofion en mezgranda ne tre bona dujara kolegio. La gestudentoj ne ŝatis veran filozofion sed, se instruisto sufiĉe faciligas la kurson kaj permesas longajn vagajn diskutojn pri la vivproblemoj kiujn studentoj ŝatadas diskuti, la instruisto povas allogi sufiĉajn lernantojn por ne perdi la postenon. Tiel Tomaso Archer faras jam de du jardekoj. Se li tiel povos daŭre instruadi unu jardekon plu, li povos emeritiĝi kaj ĝui senĉesajn feriajn tagojn ĝismorte.

Je la komenco li vere ŝatis filozofion, tro, verdire, por instrui kiel nun. Kiam li studis en universitato kaj preparis instruistiĝi li ofte revis pri bonaj studentoj kiuj arde deziros lukti kun la eternaj problemoj de boneco kaj malboneco, de la ekzisto de perfekta Dio en ege neperfekta mondo, de la naturo de vero, tiaj problemoj kiajn Sokrato, Platono, Hume kaj Kant kaj tiom da aliaj profunde esploradis.

En la sesdekaj jaroj kiam Tomaso Archer estis juna, ankoraŭ idealisma, instruisto kaj juna feliĉa edzo kaj patro, lia lando pli kaj pli mergiĝis en la Vjetnaman Militon. Idealismaj kontraŭmilitaj junuloj tute ne deziris partopreni aŭ en la tiea mortigado aŭ en la tiea mortado. La registaro ne minacis enmilitigi ĉiajn junajn virojn. Tiujn kiuj kiel Tomaso Archer estis patroj oni permesis pace ĝui la civilan vivon. Tiujn kiuj estis sukcesaj studentoj oni permesis ĝui la universitatan aŭ kolegian vivon. Pro tio, multaj decidis edziĝi kaj patriĝi, kaj aliaj decidis daŭrigi la studojn dum multaj jaroj. Nepatroj, nestudentoj devis kuniri patriotajn volontulojn al ĝangaloj de sudorienta Azio.

Kiel tiom de aliaj instruistoj kaj profesoroj Archer subtenis tiajn junulojn kiaj protestis kontraŭ la milito. Kiam studento malsukcesis filozofie, Archer malinklinis doni al tiu fiasknoton. Se studento fiaskus li devus foriri de la kolegio. Ne plu studento, la juna viro riskus soldatiĝi. Oni rajtus sendi lin al Vjetnamo. Eble li mortus tie. Archer kaj liaj similuloj tute ne deziris suferi kulposenton pro la eventuala morto de juna viro kiu ricevis fiasknoton.

Tiel komenciĝis la kutimo doni sufiĉe bonajn notojn al vere malsukcesintaj studentoj. Kaj, se oni tiel helpas la virajn, oni devas senpartie helpi la inajn. Iom post iom la gestudentoj ekopiniis ke ili havas la rajton ricevi almenaŭ sufiĉe bonajn notojn. Tiu kutimo ne finiĝis je la fino de la milito.

Post preskaŭ du jardekoj de tia falsa notado, post preskaŭ du jardekoj da gestudentoj kiuj ne ellernis filozofion, Tomaso Archer preskaŭ naŭziĝis pri la profesio.

Ĉe la ĉi-vespera festo geinstruistoj plendis pri la aĉa kvalito de la nunaj studentoj. Archer sentis fortan emon honeste konfesi la propran kulpon. Li deziris ekkriaĉi, "Ni mem estas la kulpuloj! Ni mem estas la hontidevuloj! Ni kuraĝigas la nestudadon. Ni kuraĝigas la neellernadon. Ni kuraĝigas la miton ke tiuj junuloj estas veraj studentoj. Kaj ni tiel agas ĉar ni bezonas ties monon kaj la monon kiun la registaro donas al la institucio por ties ŝajnedukado!"

Oni trinkis alkoholaĵojn. Kelkaj ekdrinkis. La salono kun la brilaj lumoj ruĝaj, blankaj, bluaj, verdaj sur artefarita arbo, kaj la odoroj viandaj, fromaĝaj, dolĉaĵaj, alkoholaĵaj, in-parfumaj plenpleniĝis je mensogoj.

Tiel malfrue ke oni rajtas por foriri de fakultata kristnaska festo, Tomaso Archer, kiu sola aliris, foriris sola, plene malebria pro akra kolero malgraŭ siaj kvar kokteloj.

Antaŭ du jaroj la edzeco finiĝis. Dum kelkaj jaroj li kaj Meg estis kiaj fremduloj en la sama domo. En la lastaj jaroj ŝi amariĝis, parte pro liaj senĉesaj plendoj pri la ŝajnprofesio, parte pro sia envio al du fratinoj kies edzoj ege sukcesas, unu kiel ĥirurgo, la alia kiel vicprezidanto de rapidkreskanta komputilprograma kompanio. Nun ŝi kaj la du filinoj, unu dekkvinjarulo, la alia nova studento en la granda urba universitato, restis en la duetaĝa ruĝbrika domo apud beleta malgranda parko kie antaŭe Tomaso ĝuis kureti. Dume li sola loĝis en apartamento malorda kaj polvoplena.